Bent u een zzp’er of een schijnzelfstandige zzp’er?

De Belastingdienst controleert sinds 1 januari 2020 strenger bij opdrachtgevers van zzp’ers om te zien of zij ook daadwerkelijk zzp’er zijn of een “schijnzelfstandige” zzp’er. Als blijkt dat u een schijnzelfstandige zzp’er bent volgens de Belastingdienst, heeft dit gevolgen voor u en uw opdrachtgever. In dit artikel leg ik u uit welke gevolgen dit zijn en hoe u dit kunt voorkomen.

In dit artikel

Onderstaand een overzicht van de verschillende onderdelen die aan bod komen in dit artikel. Druk op de verschillende regels om direct naar het specifieke onderdeel te navigeren.

• • Wat is het verschil tussen een zzp’er en een schijnzelfstandige zzp’er?
  • Wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid?
  • Ben ik een zzp’er of een schijnzelfstandige zzp’er?
  • Wat zijn de gevolgen van schijnzelfstandigheid?
  • Hoe voorkom ik schijnzelfstandigheid als zzp’er?
  • De belangrijkste tip: gebruik een modelovereenkomst
  • Waarom controleert de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers?
  • Wat kan BLP administratiekantoor voor u betekenen?

Wat is het verschil tussen een zzp’er en een schijnzelfstandige zzp’er?

Een zzp’er – zelfstandige zonder personeel – bepaalt zelf wanneer hij werkt, op welke manier hij dit doet en of hij het werk zelf uitvoert of uitbesteedt. Schijnzelfstandigheid betekent dat u officieel wel zzp’er bent, maar dat de Belastingdienst u niet erkent als zzp’er. Dit wordt gezien als een soort verkapte loondienst.

Wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid?

Werkt u als zzp’er een vast aantal uren per week voor slechts één opdrachtgever? Bepaalt die opdrachtgever precies wat u moet doen en heeft u bijvoorbeeld een vaste werkplek? Dan lijkt het wel héél erg op een vast dienstverband en ziet de Belastingdienst u als schijnzelfstandige. Op papier bent u zelfstandig, maar u werkt in de ogen van de Belastingdienst gewoon voor een baas.

Ben ik een zzp’er of een schijnzelfstandige zzp’er?

De Nederlandse Belastingdienst beoordeelt via een aantal essentiële vragen of er sprake is van een zzp-dienstverband of verkapte loondienst.

• • Bent u verplicht tot persoonlijke arbeid? U moet de werkzaamheden zelf uitvoeren en mag dus geen ander vragen.
  • Bestaat er een gezagsverhouding tussen u en uw opdrachtgever? Bepaalt de opdrachtgever hoe u de opdracht uitvoert?
  • Betaalt de opdrachtgever een beloning voor het verrichten van arbeid?

Als het antwoord op alle bovenstaande vragen “ja” is, ziet de Belastingdienst de samenwerking tussen u en uw opdrachtgever als loondienst. En u dus als schijnzelfstandige. Is het antwoord op (minimaal) een van de vragen “nee”? Maak u dan geen zorgen: u bent geen schijnzelfstandige zzp’er en uw opdrachtgever hoeft geen loonheffingen in te houden en te betalen.

Wat zijn de gevolgen van schijnzelfstandigheid?

Als blijkt dat u een schijnzelfstandige zzp’er bent volgens de Belastingdienst, kan dat gevolgen hebben voor u en uw opdrachtgever. Als schijnzelfstandige zzp’er zijn de mogelijke gevolgen:

• • Correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen;
  • Verlies van fiscale voordelen, zoals bijvoorbeeld zelfstandigenaftrek en startersaftrek terugbetalen.

Ook de opdrachtgever heeft te maken met mogelijke gevolgen. Deze wordt namelijk uw werkgever als schijnzelfstandigheid van toepassing blijkt. Deze moet dan…

• • Loonheffingen inhouden en betalen;
  • De cao toepassen, indien van toepassing;
  • Loon doorbetalen bij ziekte en vakantie;
  • Zich houden aan contractuele regels, bijvoorbeeld ontslagregels.

Hoe voorkom ik schijnzelfstandigheid als zzp’er?

Om te zorgen dat de Belastingdienst u sneller als zzp’er ziet, zijn er een aantal dingen waarmee u uw zelfstandigheid kunt vergroten:

• • Werk voor een variërend aantal opdrachtgevers, tenminste drie verschillende per jaar, waarvan de grootste maximaal 70% van de werkbare uren;
  • Factureer iedere opdracht die u krijgt en bevestig apart;
  • Factureer rechtstreeks aan uw opdrachtgevers;
  • Documenteer welke opdrachten u bevestigt en afwijst;
  • Investeer in uw eigen werkmateriaal en gebruik deze bij de opdrachten die u uitvoert, zowel thuis als op locatie.

De belangrijkste tip: gebruik een modelovereenkomst

Het is mogelijk een modelovereenkomst te gebruiken waarbij u als zzp’er en uw opdrachtgever afspraken vastleggen. De voorwaarde hiervan is dat u in de praktijk ook werkt volgens deze overeenkomst. De modelovereenkomst is onderdeel van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (wet DBA) en er zijn twee soorten:

• • Overeenkomst tot aanneming van werk: het gaat dan om werk van stoffelijke aard, bijvoorbeeld een tegelzetter of stukadoor.
  • Overeenkomst van opdracht: dit is voor werk van niet-stoffelijke aard. Dit zijn dienstverleningen, zoals een verpleegkundige of secretarieel werk.

Wilt u meer weten over modelovereenkomsten? Lees dan ook dit artikel waarin we dieper ingaan op modelovereenkomsten en de wet DBA.

Waarom controleert de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers?

Er zijn steeds meer zzp’ers in ons land. In ongeveer acht jaar tijd zijn er ruim 180.000 zzp’ers bijgekomen volgens het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). Hierdoor zijn er minder mensen in loondienst, wat minder belastinggeld oplevert voor de overheid. Denk aan loonheffingen en sociale premies, maar ook door fiscale aftrekposten. Als zzp’er heeft u namelijk recht op aftrekposten als zelfstandigenaftrek en startersaftrek.

Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek

Tot 1 mei 2016 hanteerde de overheid de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) waarmee opdrachtgevers vrijgesteld konden worden van het betalen van loonbelasting en sociale premies. De VAR bleek fraudegevoelig, want iedere ondernemer kon de gewenste antwoorden invullen. Daarna heeft de overheid een nieuwe wet aangenomen, namelijk de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie), waarover we in een vorig blog schreven. Volgens deze wet kunt u uzelf toetsen of u een zzp’er bent of een schijnzelfstandige zzp’er.

Persoonlijk advies over uw situatie?

Benieuwd of u aan de wet voldoet en dus geen schijnzelfstandige zzp’er bent? Plan dan gerust een adviesgesprek met me in. Tijdens zo’n gesprek brengen we uw persoonlijke situatie in kaart en krijgt u begeleiding bij eventuele vervolgstappen.