Het voordeel uit sparen en beleggen hoeft niet meer op basis van een fictieve verdeling berekend te worden. Tegenwoordig kan dit ook op basis van de werkelijke verdeling. Dit zal voor mensen die vooral (veel) spaargeld hebben voordeliger uitpakken. Vanaf 2023 zal ook voor de belastingplichtige die geen voordeel heeft uit het hanteren van de werkelijke verdeling die methode gehanteerd worden. Aan beide methoden wordt in dit artikel aandacht besteed.

Methode 1: vermogensbelasting op basis van fictieve verdeling

De waarde waarover vermogensbelasting wordt berekend is alle bezittingen verminderd met eventuele schulden (verminderd met de schuldendrempel) en het heffingsvrij vermogen. Als peildatum voor bezittingen en schulden wordt 1 januari van het jaar waarover aangifte wordt gedaan aangehouden.

Wanneer geen vermogensbelasting?

Er hoeft geen vermogensbelasting betaald te worden indien de bezittingen verminderd met de schulden niet boven het heffingsvrij vermogen uitkomen.

Wanneer wel vermogensbelasting?

Wel moet er vermogensbelasting betaald worden indien er vermogen boven het heffingsvrij vermogen is. In 2022 zijn er drie schijven voor de berekening van het fictieve rendement. Bij deze schijven wordt ervan uitgegaan dat naarmate het vermogen hoger is, het rendement op het vermogen ook hoger is.

De tabel op basis waarvan het rendement wordt berekend is hieronder te zien.

Voorbeeld berekening vermogensbelasting volgens methode 1

In dit voorbeeld wordt uitgelegd hoe de berekening van de vermogensbelasting op basis van fictieve verdeling in zijn werk gaat. Als je op 1 januari 2022 voor € 200.000 aan bezittingen hebt en € 40.000 aan schulden is het fictieve rendement als volgt:

Indien je dat vermogen hebt samen met je fiscale partner, heb je een dubbele schuldendrempel, namelijk € 6.400, en ook een dubbel heffingsvrij vermogen van € 101.300.

Het rendement waar op basis van een rendementsgrondslag van € 112.550 vanuit wordt gegaan is:

Schijf 1

Schijf 1

Schijf 2

Schijf 2

Totaal rendement schijf 1: € 920,94

Totaal rendement schijf 2: € 2.702,88

Totaal fictief rendement over 2022: € 3.623,82

Over het rendement wordt 31% aan inkomstenbelasting gerekend, wat in dit voorbeeld uitkomt op € 1.123,38.

Methode 2: vermogensbelasting op basis van werkelijke verdeling

Bij deze methode wordt gekeken naar de werkelijke verdeling van het vermogen. Dit geef je aan in de aangifte. De rente die gebruikt wordt is nog steeds fictief, maar ligt wel dicht bij de werkelijke rendementspercentages. Tevens wordt hier per soort vermogen het rendement berekend.

De percentages die voor de afgelopen jaren worden aangehouden zijn:

De percentages voor 2022 en verder zijn op dit moment nog niet bekend.

Voorbeeld berekening vermogensbelasting volgens methode 2

In dit voorbeeld wordt uitgelegd hoe de berekening van de vermogensbelasting op basis van werkelijke verdeling in zijn werk gaat. We gaan uit van € 125.000 spaargeld, € 75.000 aan beleggingen en € 40.000 aan schulden in 2021.

Spaargeld

Bij deze methode wordt net als bij de voorgaande methode een schuldendrempel gehanteerd van € 3.200.

Het belastbare rendement zou daarmee uitkomen op € 3.375,72 (rendement op schulden wordt afgetrokken). Echter is er tot nu nog geen rekening gehouden met het heffingsvrij vermogen. Daarvoor wordt berekend wat het gemiddelde rentepercentage is op basis van deze methode:

Ook hier geldt dat de schuldendrempel en het heffingsvrij vermogen worden verdubbeld bij fiscaal partnerschap.

Het voordeel uit sparen en beleggen is dus 2,068% van € 113.200, dit komt neer op € 2.340,98.

Over het rendement wordt 31% aan inkomstenbelasting gerekend, wat in dit voorbeeld uitkomt op   € 725,70. Dit is een stuk minder dan wanneer de methode van fictieve verdeling wordt gebruikt, omdat het grootste deel van het vermogen in dit voorbeeld spaargeld is. Daarnaast wordt er ook rente in aftrek gebracht voor de schuld.

Nieuwe wetgeving vanaf 2026

Het kabinet is van plan om vanaf 2026 het werkelijke rendement te gaan belasten in box 3. Er zou dan niet meer worden uitgegaan van een fictief rendement, maar het rendement dat daadwerkelijk is behaald met de bezittingen en schulden. Hierin zullen dus alle rentes, dividenden, huuropbrengsten, etc. worden meegenomen.

Ongerealiseerde rendementen worden belast

Naast de ontvangen rendementen zullen ook de ongerealiseerde rendementen zoals waardestijging van beleggingen of een tweede woning meegenomen worden. Hierdoor zullen mensen belasting moeten betalen over een inkomen dat nog niet gerealiseerd is. Daarnaast zal de verlaging van de waarde ook als negatief inkomen uit vermogen meegenomen moeten worden.

Heffingsvrij inkomen uit vermogen

Gelijktijdig met die wijziging willen ze ook het heffingsvrij vermogen veranderen in een heffingsvrij inkomen uit vermogen. De hoogte van het heffingsvrij inkomen dat in box 3 gehanteerd zal worden is nog niet bekend.

Let op: er kunnen nog zaken veranderen

Bovenstaande is nog in ontwikkeling en er kunnen dus nog wijzigingen en aanvullingen komen met betrekking tot de wetgeving vanaf 2026.

Wil je meer weten? Plan een fiscaal adviesgesprek!

Wil je ondersteuning bij de berekening van de vermogensbelasting of wil je meer weten hierover? Onze fiscaal adviseurs staan voor je klaar. Plan vandaag een adviesgesprek door contact met ons op te nemen.